Łażąc po wyprzedażach bibliotecznych można napotkać dziwne twory, które dzisiaj wywołują albo zażenowanie albo co najwyżej uśmieszek. "Dzieła" obliczone na lata są do kupna za przysłowiowego peelena...Tak właśnie chodząc sobie z butelką (soczek!) i kobietą rzadkiej urody (ba!) natrafiłem na książeczkę...E. Skalskiego. Myślę sobie- biorę!

Cud nazywa się Sąsiedzi bliscy i dalsi i stanowi piąty tom cyklu Świat od podszewki. Pan znany redaktor przepytuje różnych ludzi na rozmaite problemy. Tutaj akurat, zgodnie z tytułem, przepytuje dziennikarzy (sławy! hoho!) odnośnie demoludów. Wypowiadają się m.in. J. Iwaszkiewicz, J. Jaruzelski, J. Maziarski, M.F. Rakowski, S. Szof, K. Szyndzielorz, M. Turski, A.K. Wróblewski. Tomik wydała Młodzieżowa Agencja Wydawnicza w 1981. Trudno się to czyta z uwagi na natrętne moralizowanie i dość nachalną propagandę sukcesu. Pisane prosto, z wtrętami sugerującymi naukowość, zgodnie z poetyką tamtych lat (zainteresowanych odsyłam do pozycji dotyczących rozbrojenia- widać doskonale...) Najbardziej spodobał mi się początek zatytułowany Kraj Rad. Oto fragmenty:

"(...)Mówiliśmy w poprzednich tomach  naszej serii-a napomknęliśmy już w tym- o wzroście potęgi wojskowej Związku Radzieckiego, o stale zwiększającej się jego roli w polityce światowej. Pierwszorzędne znaczenie ma również potencjał gospodarczy ZSRR, jego możliwości ekonomiczne i techniczne.

(...)Kraj Rad jest potęgą ekonomiczną świata, co się liczy przecież w polityce. " [s. 35]

Niewinne kłamstewko:

"Dopiero w latach trzydziestych współpracę z ZSRR na nieco większą skalę nawiązały Stany Zjednoczone, lecz nie miała ona decydującego znaczenia." [s. 36]

Oczywiście, tak jak i Lend Lease...

"Gospodarka radziecka odgrywa ogromną rolę w systemie państw socjalistycznych, szczególnie zaś w istniejącej od 1949 r.  Radzie Wzajemnej Pomocy Gospodarczej, zrzeszającej kraje socjalistyczne Europy, bez Albanii i Jugosławii, oraz Mongolię i Kubę." [s. 40]

Od kłamstewek po dowcipy:

"ZSRR jest tym krajem, do którego z Polski jeździ się często i gęsto." [s. 41]

Bijące źródło pokoju

"Stolica Związku Radzieckiego jest miejscem, skąd pochodzą projekty i inicjatywy  międzynarodowe o wielkim znaczeniu. Żeby już nie wymieniać wszystkich- a byłoby ich wiele i dotyczyły różnych istotnych spraw- przypomnimy tylko apel ogłoszony przez Leonida Breżniewa w sześćdziesiątą rocznicę Rewolucji Październikowej. Wzywa on wszystkie kraje do zaniechania zbrojeń nuklearnych i zaprzestanianawet niewojskowych prób z bronią jądrową." [s. 23]

Powrót do strony 35:

"(...)Po pierwszej wojnie światowej oraz po wojnie domowej  gospodarka była w opłakanym stanie. Przemysł i transport zostały zrujnowane. Wykwalifikowane kadry uległy rozproszeniu, rolnictwo było wyniszczone."

Cytaty za:

E. Skalski, Sąsiedzi bliscy i dalsi, Warszawa 1981.